John Cornelissen - smaakmaker van Sioo - interuniversitair centrum voor organisatie- en veranderkunde

‘De smaakmakers van Sioo’ is een blogrubriek op de site van Sioo waar dit interview ook is gepubliceerd. 

Hierin geeft Sioo de vele partners en docenten uit het netwerk een gezicht door hen het hemd van het lijf te vragen over hun kennis, ervaring, inspiratiebronnen én band met Sioo. Deze keer spreken we John Cornelissen, leiderschapscoach, managementtrainer en directieadviseur.

Johns ouders hadden een winkel in orthopedische artikelen in Utrecht. John vertelt: “We woonden boven de winkel en de werkplaats. Ik vond het heerlijk om in de werkplaats te kijken hoe de pedicuremotoren werden geassembleerd en nikkelen steunzolen werden geslagen. Ook mocht ik meehelpen in de winkel met eenvoudige vragen van klanten. Het leek me fantastisch om dat later ook te doen.”

Op de middelbare school werden Johns dromen voor de toekomst een stuk onbestemder: ‘iets’ met mensen en organisaties, dat leek hem wel wat. “Omdat ik havo had gedaan moest ik in een tussenjaar eerst voor een staatsexamen studeren, want ik dacht eraan om Andragogie (studie voor opvoeding en ontwikkeling voor volwassenen) te gaan doen of naar Nyenrode te gaan. In de avonduren deed ik allerlei theatercursussen, o.a. bij de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en dat vond ik geweldig.”

Andragogie en Nyenrode waren vervolgens van de baan. John wilde dramadocent worden en ging naar de Theaterschool in Amsterdam. “Ik wilde met drama bijdragen aan persoonlijke en professionele ontwikkeling van mensen.  Na een overstap naar de HKU heb ik daar mijn opleiding afgerond.

Het ambacht van de theaterdiscipline

John merkte als theaterstudent op dat je in die tijd moest kiezen voor óf het politieke theater óf voor de psychodrama richting. Samen met een groep medestudenten miste hij de ambachtelijke en artistieke kant. Met deze groep organiseerde hij andere vaklessen en startte een theatergroep. “Na mijn opleiding wilde ik meer theaterervaring opdoen. Samen met anderen begon ik een nieuw theatercollectief waarbij ik ook de zakelijke kant deed. Mijn tijd in het theater was een echte leerschool. Je inleven in verschillende personages, spelen voor verschillende doelgroepen, straattheater, voor kinderen en meer de experimentele kant. Een bijzondere ervaring was het spelen in een Shakespeare bij toneelgroep ‘De Appel’ in hun eigen theater in Scheveningen. We gingen daarmee ook op tournee waarbij we in de piste van Carré stonden.

In totaal werkte John ongeveer 15 jaar in het theater, met als rode draad: de kunst van een aansprekend verhaal vertellen, een verhaal dat raakt, dat inspireert en reflectiemogelijkheid geeft. “Toen ik 35 jaar werd, realiseerde ik me dat ik nog iets anders in mijn leven wilde. Wil ik acteur blijven of me specialiseren in het zakelijk leiderschap van een gezelschap? Of nog een andere studie doen waarbij ik geneeskunde of bedrijfskunde overwoog. In een heroriëntatie onderzocht ik de verschillende opties ook door gesprekken met mensen in die beroepen.  Ik ontdekte dat ik met mijn ervaring in het theatervak mensen in organisaties kon coachen en trainen om op een effectieve en authentieke manier hun rol te vervullen.

Als zelfstandige ontwikkelde hij zijn eigen benadering onder de titel Managementtrainingen met theatermethodieken.

 “Ik leerde managers hoe zij kunnen leren van de parallellen tussen het werk van de manager en de acteur en de regisseur. Tijdens mijn heroriëntatie, had ik veel contacten gelegd en via deze contacten kwamen ook mijn opdrachten snel binnen. Met een breed spectrum aan opdrachtgevers, uit zowel de profit als de non-profit sector. Ik kreeg aanvragen om trainingen te geven voor managers en adviseurs.”

Eerste workshops bij de biotoop Sioo

Zo kwam hij ook in contact met Sioo om een workshop in de opleiding Organisatiekunde te verzorgen. Dat wilde John uiteraard graag doen en deed dit tot Marianna Kranenburg hem vroeg om in de BO (basisopleiding, nu ECC Essentials in Consulting and Change, red.) een workshop Persoonlijk Optreden (later Persoonlijke Effectiviteit, red.) te verzorgen. En dit heeft John meer dan 30 jaar met veel enthousiaste respons van Sioo deelnemers gedaan. 

“Een biotoop is een specifiek ecosysteem waar bepaalde planten goed gedijen. En dat is het mooie van Sioo, het is een vruchtbare biotoop. We bieden een gedegen, theoretische basis en een grote mate van openheid en doen dat op een manier waarbij iedereen wordt uitgenodigd te experimenteren, te reflecteren en stappen te zetten. Hier leer je van collega-docenten, deelnemers en alumni.”

Vier elementen van effectieve leiderschapscommunicatie

John is inmiddels 69 jaar, maar vindt het nog steeds ontzettend leuk om zijn eigen ontwikkelde gedachtegoed onder de aandacht te brengen, door in diverse settings met mensen te werken. Daarbij ligt de focus op vraagstukken van leiderschapscommunicatie met als doel om effectiever in interactie te komen. Zijn benadering gaat uit van vier elementen:

1. Verbinding maken - hoe je verbinding houdt met medewerkers, collega's en de hiërarchie
2. Anderen inspireren - hoe je een wenkend perspectief schetst
3. Communicatiestijlen uitbreiden - hoe je je stijl aanpast aan de veranderde omstandigheden
4. Zelfkennis verdiepen - hoe je voorkomt dat je regelmatig in dezelfde valkuilen stapt

"Voor de gewenste impact in verandertrajecten gaat het erom dat je deze elementen in jouzelf samenbrengt in een authentieke manier van optreden zodat je daarmee het verschil maakt."

Een creatieve geest moet ook leren

John noemt zichzelf een creatieve geest, die altijd weer nieuwe dingen en nieuwe methodieken ontwikkelt. Aan inspiratie komt hij op allerlei manieren. Hij volgt al jaren allerlei workshops/trainingen, die hem iets brengen en helpen bij zijn werk met klanten, zoals bijvoorbeeld organisatieopstellingen en het enneagrampersoonlijkheidsprofiel.  Hij neemt deel aan diverse vak-ontwikkelingsnetwerken en doet hij aan tweewekelijkse intervisie.

“Voor de meest optimale reflectie gebruik ik de inquiry methode van de Diamond Approach van A.H. Almaas.  Deze school volg ik al 25 jaar. De essentie hiervan is voor mij dat er veel innerlijke wijsheid in iedereen aanwezig is, maar dat je daar niet altijd bij kunt. Deze benadering is zowel geïnspireerd door de grote levensbeschouwelijke stromingen als de humanistische psychologie met name de objectrelatie theorie van Melanie Klein.

Andere inspiratiebronnen van John:

• Woodward, I.C. (2018). Understanding Communication Preference Styles Guidebook
• On Communication Vol I en II – Harvard Business Review.
• Theory U – Otto Scharmer
• Gunthard Weber over organisatieopstellingen.
• Joseph Campbell, Christian Vogler en Manfred van Doorn met de ontwikkelprincipes van de Reis van de Held,
• ‘Macht! – van instinct tot integriteit’ Oscar David.

Argentijnse Tango

Ontspannen doet John in de omgeving bij zijn huis in Overveen dichtbij de duinen en de zee. “Daar ben ik te vinden, weer of geen weer. Ik ben met een paar minuten in het bos. Ik vind het ook heerlijk om op het strand lekker uit te waaien.” John en zijn vrouw vinden samen ontspanning én expressie in de Argentijnse tango, een gezamenlijke passie. “Dit doen we nu zeven jaar samen en is voor ons zó verslavend. We gaan naar festivals en naar tangosalons, in binnen- en buitenland. Die prachtige dans brengt ons in verbinding met elkaar en er is veel ruimte voor creativiteit en ontplooiing van onze artistieke ziel. We zien de tangofamilie echt als onze familie van over de hele wereld, waar we met elkaar ontwikkelen en improviseren. We verfijnen de dans in de interactie met onze danspartners.” 

Heb je een vraag over één van de ingrediënten van leiderschapscommunicatie?

Mogelijk wil je over jouw vragen en puzzels in gesprek. Maak een afspraak voor een verkennend gesprek waarin we jouw vragen onderzoeken>>>